توکن های حاکمیتی (Governance tokan) در حقیقت نوعی ارز دیجیتال هستند که به دارندگان خود امکان دخالت در پروژه های بلاک چین را می دهند. در واقع این فرصت را برای کاربران خود به وجود می آورند تا نقش فعال‌تری در مدیریت پروژه های غیرمتمرکز ایفا کنند. هدف اصلی توکن های حاکمیتی، تمرکززدایی در تصمیم گیری و امکان اظهار نظر دارندگان این توکن ها (رمز ارزها) در نحوه اجرای پروژه است.
هدف صاحبان توکن های حاکمیتی سرمایه گذاری برای موفق شدن پروژه است، زیرا سود و زیان آنها بستگی به این موفقیت دارد. اعضای انجمن نیز توکن ها را برای تاثیر مستقیم بر جهت و ویژگی های پروتکل بلاک چین به کار می برند. به این صورت کاربران می توانند هرگونه تغییری که می خواهند ایجاد کنند. برای مثال می توانند در مورد هزینه ها و توزیع پاداش نظر دهند، یا در کد پروژه تغییراتی به وجود آورند.
توکن حاکمیتی ( Governance token) چیست؟
توکن های حاکمیتی به رمز ارزهایی گفته می شود که به صاحبان خود حق حاکمیت در یک پروتکل، بازی، dApp یا دیفای (DeFi) را می دهند. اغلب سازمان‌های سنتی معمولاً ساختار متمرکزی دارند که در آن رهبران فردی یا هیئت مدیره‌ای آینده شرکت راتعیین وبرنامه‌ریزی می کنند. این نشان می دهد که قدرت شرکت در یک یا مجموعه‌ای از افراد است که که در همه تصمیمات شرکت حرف آخر را می زنند و در واقع تصمیم گیرنده اصلی هستند.
اما به لطف قراردادها و توکن های هوشمند، امکان تصمیم گیری بین دارندگان توکن وجود دارد. به این ترتیب، هر کسی که توکن های حکومتی را دارد، می تواند پیشنهاد ارائه داده و در تصمیم گیری برای پروژه شرکت کند. این قدرت، به نوبه خود می تواند به روش های مختلفی توزیع شود. بنابراین هر توکن برابر با یک رای است. این ویژگی مزایا و معایبی دارد و گاهی اوقات می تواند به پروژه آسیب بزند. برای مثال ممکن است سرمایه‌گذاران بزرگ پروژه را به نفع خود تغییر دهند.
نحوه عملکرد توکن های حکومتی
همان طور که در مطالب بالا هم گفته شد، توکن های حاکمیتی در حقیقت برای کنترل نهادهای غیرمتمرکز (DAOs)، برنامه های DeFi و غیرمتمرکز (DApps) ایجاد شده‌اند. اغلب کاربرانی که به رشد جامعه ارزهای دیجیتال کمک کرده و یا وفاردار بوده‌اند، توکن های حاکمیتی تعلق می گیرد. معمولاً هر پروژه مجموعه ای از قوانین توکن حکومتی خود را دارد
آنها با استفاده از روش های مختلف محاسباتی بین ذینفعان، از جمله تیم تاسیس کننده، سرمایه‌گذاران و کاربران تقسیم می شوند. تعدادی از توکن های حاکمیتی فقط در برخی از مسائل شرکت کرده و نظر می دهند. برخی دیگر در بروزرسانی ها و بازنگری قراردادهای هوشمند نیز مداخله می کنند.
دائو (DAO) که مبتنی بر اتریوم است (MakerDAO) یکی از اولین توکن های حاکمیتی می باشد. صاحبان توکن MKR اغلی در تصمیم گیری در مورد هزینه، قانون ها و انتخاب شرکای پروژه شرکت می کنند. هدف نهایی این پروژه ایجاد ثبات، شفاف سازی و افزایش کاربرد DAI می باشد.
از دیگر انواع توکن های حاکمیتی Compound می باشد. این توکن از نوع DeFi است و دارندگان آن می توانند تا ارزهای دیجیتال را داد و ستد کنند. این پروتکل دارای یک توکن حاکمیتی به نام Compound است. مقدار توکن COMP دریافتی کاربران به میزان فعالیت آنها در شبکه Compound بستگی دارد.
کاربرانی که بیشترین تعداد داد و ستد با توکن COMP را داشته باشند، به همان مقدار از این توکن را به عنوان پاداش دریافت خواهند کرد. از سال 2020 به بعد این توکن توسط دارندگان آن مدیریت می شود.
رابطه بین توکن های حاکمیتی و DeFi
توکن های حکومتی این روزها بسیار رواج پیدا کرده و محبوب شده اند. دارندگان توکن های حاکمیتی در واقع از قدرت تصمیم‌گیری و مشارکت در بررسی پروژه‌های DeFi استفاده می کنند که به رشد اکوسیستم اتریوم نیز کمک می کند. همچنین 90 درصد پروژه‌های DeFi بر روی آن کار می کنند.
با این حال هنوز کاربران زیادی هستند که اهمیت این توکن ها را نمی دانند که توکن حاکمیت در واقع بستری را برای سرمایه‌گذاران توکن فراهم کرده تا در بحث های مدیریتی و تصمیم‌گیری های پروژه شرکت کنند، جایی که کاربران می توانند با این توکن ها که بر توسعه و رشد شبکه پلتفرم حاکم است، در فرآیند رأی‌گیری شرکت کنند.
در واقع سیستم رای گیری به این صورت است که هر نشانه حاکمیتی برابر با یک حق رای است، به این معنی که هر چه تعداد نشانه های حاکمیت فردی بیشتر باشد، حق رای بیشتری در تصمیم گیری های آن پروژه وجود دارد.
انواع توکن های حاکمیتی
همان طور که در مطالب بالا نیز گفته شد چند نوع توکن حاکمیتی وجود دارد که در ادامه به معرفی آنها می پردازیم.
LEND
توکن LEND، توکن حاکمیت پروتکل Aave است. این پروتکل در زمینه اعطای وام و استقراض به صورت غیر متمرکز فعالیت می کند. برای اینکه کاربران این پروتکل در تصمیمات Aave حق رای داشته باشند، باید توکن LEND را بخرند.
BAL
توکن BAL (Balancer) یک توکن حاکمیت مبادله Blanacer است که مالکان می توانند از آن برای مشارکت در تصمیمات مدیریتی این پلتفرم استفاده کنند. این شرکت دارای یک استخراج نقدی است که کاربران در ازای استخراج یک توکن BAL دریافت می کنند.
MKR
توکن MKR یک توکن حاکمیتی است که به پلتفرم DAO Maker تعلق دارد. توکن های MKR برای افزایش سرمایه در اکوسیستم DAO MAKER مورد استفاده قرار می گیرند. این شرکت که دفتر مرکزی آن در سنگاپور قرار دارد، در زمینه اعطای وام فعالیت می کند. با توجه به فعالیت این توکن در پروژه دفاعی MAKER می توان از آن به عنوان یکی از بهترین توکن های حاکمیتی نام برد.
COMP
این توکن یک پروتکل غیرمتمرکز است که بستری را برای دریافت و قرض دادن وام برای کاربران فراهم می کند. ارز دیجیتال مرکب رمز ارز اصلی شبکه کامپوند بوده است. دارندگان توکن کامپ، قادر به اظهار نظر در مورد مدیریت این شبکه هستند. در واقع، توکن Comp مدیریت و ساخت توکن ها را مورد توجه جامعه ارزهای دیجیتال قرار داد، به طوری که این توکن توانست در مدت زمان کوتاهی رشد 400 درصدی را شاهد باشد.
حرف آخر
توکن‌های حاکمیتی، ارزهای دیجیتالی هستند که برای دارندگان خود، امکان حق رای در پروژه‌های بلاک‌چین را فراهم کرده است. صاحبان سرمایه برای موفق شدن در پروژه‌های خود از توکن‌های حاکمیتی استفاده می‌کنند. توکن‌های حاکمیتی مزایا و معایبی دارند و گاهی هم به کل پروژه آسیب می‌رسانند. تصمیم‌گیری مدیران سرمایه در این راستا اهمیت زیادی برای مدیریت یک ارز دیجیتال دارد.
سوالات متداول
آیا می توان با توکن های Governance در DeFi درآمد کسب کرد؟
آیا توکن های Governance در DeFi ایمن هستند؟
چه کسی در پروتکل های DeFi با Governance Token تصمیم می گیرد؟
توکن های حاکمیتی در DeFi چیست؟
نقش توکن های حاکمیتی در DeFi چیست؟
با نگه داشتن Governance Tokens، کاربران می توانند در فرآیند تصمیم گیری شرکت کنند و به شکل دهی جهت پروتکل یا برنامه DeFi کمک کنند. این رویکرد دموکراتیک در تصمیم گیری کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که اکوسیستم به شیوه ای شفاف و منصفانه اداره می شود و اعتماد و ثبات را ارتقا می دهد.
