MIFD نهاد نظارتی بازارهای مالی اروپا است و به عنوان یک سری مقرراتی است که در سرتاسر بازارهای مالی اتحادیه اروپا به اجرا در می آید. این سازمان دارنده رگوله سطح یک بوده و باعث استانداردسازی و شفاف سازی فرایند نظارت برای شرکت‌های تحت عضو آن می شود.
عملکرد MIFD برای قبل و بعد از تجارت است و یک دامنه دارد که در درجه اول، متمرکز بر سهام است. این دستورالعمل‌ها در سال ۲۰۰۴ تهیه شد و از سال ۲۰۰۷ در کل اتحادیه اروپا به اجرا درآمد تا در نهایت MIFD با MIFDII جایگزین شد.
| نام اختصاری | MIFD |
| نام کامل | Markets In Financial Instruments Directive |
| نام کشور | اتحادیه اروپا |
| سطح | سطح ۱ |
| وب سایت رگولاتور | www.esma.europ.eu |
بیشتر بخوانید: رگوله چیست؟
آشنایی با MIFID
اعضای MIFID یک هدفی دنبال می‌کنند و آن داشتن یک چهارچوب قانونی مشترک برای محافظت از سرمایه‌گذاران است. یک سال قبل از بحران مالی ۲۰۰۸، MIFID وارد عمل شده و در طی تغییراتی که به وجود آمد، سازمان MIFID را به طور رسمی تشکیل داد. در قوانین اولیه، آن دسته از شرکت‌هایی که خارج از اتحادیه اروپا بودند، نسبت به شرکت‌های داخل اروپا، تحت نظارت آسان‌تری قرار گرفته و رقابت بهتری با آنها داشتند.
در ژانویه سال ۲۰۱۸، این موضوع بررسی شد تا همه شرکت‌ها با مشتریان اتحادیه اروپا هماهنگ باشند. عمده‌ترین تمرکز MIFID بر روی سهام بود، اما این موضوع به عنوان یک محدودیت برای آن تلقی شد. چون حجم زیادی از محصولات مالی موجود در بازار شامل بورس سهام نبودند.
در معاملات فرابورس بین دو طرف معامله‌گر هیچ گونه واسطه‌ای به عنوان ناظر وجود ندارد، پس در نتیجه برای طرفین معاملات بورس نظارت و شفافیت کمتری وجود دارد. اجرایی MIFID باعث شده تمرکز روی محصولات بیشتر شده و مقررات از سهام به سمت دارایی‌های دیگر هم پیش برود.
طبقه‌بندی مشتریان تحت MIFID
یکی از موضوعات مهم و کلیدی MIFID، در ارتباط با طبقه‌بندی مشتریان به انواع مشتری‌های خاص است. در حالت کلی سه نوع مشتری وجود دارد:
- مشتریان خرد
- مشتریان حرفه‌ای
- مشتریان واجد شرایط
هدف این نوع طبقه‌بندی، حفاظت نظارتی از مشتریانی است که باید برای هر نوع مشتری، سطوح مختلف ریسک را منعکس کنند.
هر نوع از مشتریان و یا همان سرمایه‌گذاران، سطوح دانش مالی مختلفی دارند و در زمان معامله با یک نهادی مثل بانک باید از آنها محافظت شود. در اینجا طرف مقابل واجد شرایط کمترین حمایت و مشتریان خرده فروشی بیشترین حمایت را دارند. بسته به نوع مشتریان، به آنها اطلاعاتی از درک ریسک‌های خاص، توضیحات کلی و جزئیات آنها ارائه می‌شود.
عملکردهای MIFID
در سال ۲۰۱۸، کمیسیون اروپا یک سری دستورالعمل‌های تجدید نظر شده با نام MIFIDII را در تصویب قرار داد که هدف از انجام این کار، بازگرداندن اعتماد به بازار بعد از سقوط بازار سال ۲۰۰۸ بود.
کمیسیون MIFID تنها به سود محدود می‌شود، اما MIFIDII شامل تمامی انواع اوراق بهادار مثل اوراق بهادار بدهی، مشتقات و ابزارهای ساختار یافته است.
تشکیل کمیسیون با قوانین جدید باعث شد معاملات شفافیت بیشتری پیدا کنند. گزارشات بیشتری از معاملات اوراق بهادار منتشر و میزان استفاده از معاملات فرابورس کمتر شود.
قوانین جدید از همه سرمایه‌گذاران در داخل و خارج از اروپا حمایت کرد تا بتوانند تمامی معاملات اوراق بهادار را انجام دهند. در سال ۲۰۰۲، MIFIDII اصلاح شد تا بتواند اوراق بهادار توکن شده و دارایی‌های رمزنگاری شده را شامل شود.
بخشنامه MIFID
- حمایت از سرمایه گذار
- ارائه داده های بازار و ادغام داده ها (از جمله ایجاد یک نوار تلفیقی واحد برای سهام در اتحادیه اروپا)
- ارائه مجوز و شرایط عملیاتی برای شرکت های سرمایه گذاری
- وضع قوانین برای معاملات الگوریتمی و با فرکانس بالا
- وضع قوانین مربوط به مشتقات کالایی
- معرفی محل معاملاتی جدید، تسهیلات معاملات سازمان یافته (OTF)
مقررات MIFID
- تعیین الزامات شفافیت برای مکان های معاملاتی، داخلی سیستماتیک و فرابورس معاملاتی (شفافیت قبل از معامله و شفافیت پس از معاملات)، نیازمند افشای اطلاعات عمومی از معاملات انجام شده و گزارش معاملات به مقامات
- تعهد برای معاملات مشتقه در مکان های معاملاتی (MTF، OTF، بازار تنظیم شده)
- دسترسی آزاد به مکان های تجاری و CCP ها و قابلیت همکاری CCP
- اختیارات مداخله در روند کیفی محصولات عرضه شده برای مقامات نظارتی
- قوانین مربوط به رفتار با اشخاص کشورهای جهان سوم فعال در اتحادیه اروپا
چگونه MIFIDII بر بانک‌های سرمایه‌گذاری تاثیر می‌گذارد؟
آن دسته از بانک‌هایی که خدمات مدیریت دارایی ارائه می دهند، به MIFIDII نیاز دارند تا ابزارهای مالی فقط در قالب پلتفرم‌های معاملاتی چند جانبه تنظیم شده و معامله شوند. هدف از انجام این کار، محافظت از سرمایه‌گذاران و حذف معاملات تاریک اوراق بهادار است.
تفاوت بین MIFID و MIFIDIIدر چیست؟
- میزان شفافیت و گزارش دهی در MIFIDIIنسبت به MIFID بیشتر است.
- عمده فعالیت MIFID در بازارهای سهام است، اما MIFIDII بر تمامی انواع اوراق بهادار و مشتقات اعمال می‌شود.
چگونه برگزیت بر MIFIDI تأثیر می‌گذارد؟
بعد از خارج شدن بریتانیا از اتحادیه اروپا، این دو اقتصاد بزرگ دارای دو رژیم نظارتی تقریباً مشابهی بودند، اما امکان تجارت خودشان را از دست دادند. یعنی شرکت‌های انگلیس برای ارائه خدمات مالی به مشتریان اتحادیه اروپا مجوز خودش را از دست داده بودند.
نتیجه گیری
MIFID یک رگوله سطح یک است که توسط اتحادیه اروپا شکل گرفته و از اعتبار جهانی برخوردار است. این رگوله کشور ایران را تحریم کرده و آن را تحت پوشش خود قرار نمی‌دهد.
MIFID یا دستورالعمل بازارهای ابزار مالی، به عنوان مجموعه‌ای از مقررات اروپایی حاکم بر بازارهای سهام در اتحادیه اروپا بود. هدف آنها ایجاد شفافیت بیشتر و الزامات گزارش دهی برای حمایت از سرمایه‌گذاران اروپایی است. این قوانین با قوانین اصلاح شده MIFIDII در سال ۲۰۱۸ و اصلاحیه سال ۲۰۲۲ جایگزین شد.
