بورس چیست؟
بازار بورس به زبان ساده :
بازار بورس بازاری است که در آن سهام شرکت ها طی ساز و کاری مشخص و دقیق ، طبق قوانین آن کشور بین خریداران و فروشندگان مبادله می‌شود .
این خرید و فروش‌ها در بستری که سازمان بورس آن کشور (یا منطقه) به منظور این کار آماده‌سازی کرده‌است، انجام می‌پذیرد.
نقش کارگزاری یا بروکر نیز ایجاد پل ارتباطی بین اشخاص حقیقی (یا حقوقی) با سازمان بورس است. اینگونه که شما سفارشات خرید و فروش خود را در پلتفرمی که شرکت کارگزاری تان از آن استفاده می‌کند ثبت کرده و کارگزاری آن سفارشات را برای سازمان بورس ارسال می‌کند.
سهام بورس چیست؟
سهام شرکت هایی که در بورس مورد معامله قرار می گیرد ، سهام بورس نامیده می شود. در واقع سهام بورس یک اوراق بهادار می باشد. اگر شما فقط یک سهم از یک شرکت را در بورس بخرید، در واقع سهامدار آن شرکت محسوب می شوید و هنگام تقسیم سود ، به نسبت سهامی که از آن شرکت دارید از سود تقسیمی بهره مند خواهید شد.
چگونه وارد بورس شویم؟
1 دریافت کد بورسی
هر فردی برای معامله در بازار بورس ایران نیازمند دریافت کد بورسی از سازمان بورس ایران است. کد بورسی کارکردی شبیه به کد ملی را دارد، کاملاً منحصربه‌فرد بوده و هر فردی فقط یک‌بار می‌تواند اقدام به دریافت آن کند.
ساختار کد بورسی، متشکل از سه حرف ابتدایی نام فرد و چند رقم تصادفی است که توسط سازمان بورس به سهامداران تعلق می‌گیرد.
برای دریافت کد بورسی حتماً باید احراز هویت شوید، احراز هویت هم به‌صورت حضوری و هم غیرحضوری ممکن است.
برای احراز هویت نیز شما باید در سامانه سجام که کوتاه شده کلمات «سامانه جامع اطلاعات مشتریان» است، ثبت‌نام کنید.
2 ثبت‌نام در سجام
برای ثبت‌نام در سجام ابتدا وارد سایت سجام شده و چند فرم موجود در این سایت را تکمیل کنید، بعد از تکمیل فرم‌ها از شما خواسته می‌شود تا روش احراز هویت خود را انتخاب کنید.
اگر روش حضوری را انتخاب کنید به شما پیشنهاد مراجعه به چند مرکز منتخب نزدیک به محل زندگی‌تان را می‌دهد تا با در دست داشتن شناسنامه و کارت ملی مراجعه کرده و بعد از چند روز کد بورسی شما صادر می‌شود.
بعد از احراز هویت وقت ثبت‌نام در یکی از صدها کارگزار معتبر ایرانی می‌رسد.
3 ثبت‌نام در کارگزاری‌ها
قبل از توضیح نحوه ثبت‌نام در کارگزاری‌ها، به تعریف دقیق کلمه کارگزاری می‌پردازیم.
کارگزاری چیست؟
کارگزاران اشخاص حقوقی هستند که به نمایندگی از طرف مشتریان اقدام به خریدوفروش اوراق بهادار و کالا و یا اوراق مبتنی بر کالا و ارائه سایر خدمات در بازار سرمایه به مشتریان می‌نمایند.
بدون ثبت‌نام در کارگزاری امکان انجام معامله در بازار بورس نیست.
برای ثبت‌نام در کارگزاری باید مدارکی چون اصل و تصویر شناسنامه، اصل و تصویر کارت ملی، مدرک تحصیلی، شماره‌حساب بانکی، شماره شبا و کد 10 رقمی دریافت شده از سامانه سجام را همراه خود داشته باشید.
حداکثر بعد گذشت 72 ساعت از ثبت‌نام شما، کد و رمز عبور شما صادر و به ایمیل و تلفن شما ارسال می‌شود. بعد از دریافت کد و رمز معاملات آنلاین به‌راحتی می‌توانید وارد پلتفرم آنلاین کارگزاری خود شده و شروع به معامله کنید.
شغل بورس چیست؟
در مورد شغل بورس باید بدانید بازار بورس خود باعث بوجود آمدن شغل های زیادی شده است. شغل بورس بیشتر به عنوان شغل کارشناس بورس مطرح می شود که آن فرد به حدی در بازار بوس حرفه ای شده است که می تواند این بازار را تحلیل کرده و عوامل موثر بر بورس را بررسی کند.
از سوی دیگر به کسانی که در بازار بورس معامله گری کره و تا حدی خبره شده اند که می توانند از این بازار به درآمد برسند می توان گفت شغل بورس دارند. همچنین کار های دیگری از قبیل آموزش بورس ، سبد گردانی و …
سرمایه گذاری در بورس با 500 هزار تومان
حداقل میزان سرمایه لازم برای سرمایه گذاری در بورس 500 هزار تومان می باشد. یعنی با 500 هزار تومان می توانید سهام بورس یک شرکت را خریده و سهام دار آن شرکت شوید و به نوعی اولین گام خود را در این بازار مالی بردارید.
انواع بازار بورس ایران
- ✔️ بورس
- ✔️ بورس کالا
- ✔️ بورس انرژی
- ✔️ فرابورس
بازار بورس اوراق بهادار
طبق تعریف ویکی‌پدیا کلمه بورس در زبان فرانسه به معنای بها بازار است که در آن کالا، اوراق بهادار، قراردادهای آتی و … معامله می‌شود.
بورس ایران به سه بخش بورس کالا، بورس انرژی، بورس اوراق بهادار تقسیم می‌شود.
بورس اوراق بهادار ایران در سال 1346 شروع به‌کار کرد، مکان فیزیکی بازار بورس اوراق بهادار در تهران قرار دارد و قیمت‌های سهام با توجه به عرضه و تقاضای موجود بازار تعیین می‌شود.
بازار بورس به دو بازار اول و دوم تقسیم‌بندی می‌شوند و هریک از این دو بازار برای پذیرش شرکت‌ها قوانین خاص خود رادارند. در بازار بورس شرکت‌ها با توجه به عملکردشان بین دو بازار اول و دوم رفت‌وآمد می‌کنند، شرکت‌هایی که عملکرد بهتری ازلحاظ شفافیت آماری و رعایت قوانین سازمان بورس دارند در بازار اول قرار می‌گیرند.
شرایط پذیرش شرکت‌ها در بورس دشوارتر از بازار فرا بورس است.
بازار بورس کالا
بازار بورس کالا طی فرایندی چندین ساله از سال 1386 به‌صورت رسمی آغاز به کارکرده است.
نحوه‌ی کار بورس کالا همانند بازار بورس اوراق بهادار است، کالاها با قوانین خاص و از قبل تعیین‌شده، از طریق کارگزاری‌ها بین عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان معامله می‌شود با این تفاوت که در بازار بورس کالا به‌جای اوراق بهادار، کالا معامله می‌شود.
همه معاملات در بازار بورس کالا در قالب قراردادهای استاندارد انجام می‌شود، قراردادهایی چون قرارداد نقد، قرارداد سلف، قرارداد نسیه، قرارداد آتی و ….
بازار بورس کالا به چهار دسته تقسیم می‌شود
- فیزیکی
- مشتقه
- فرعی
- مالی
بازار فیزیکی جزو مهم‌ترین بازارهای بورس کالا است که در آن محصولات شیمیایی، پتروشیمی، محصولات صنعتی، کشاورزی، معدنی معامله می‌شوند.
بازار فرعی ساز کاری همانند بازار فیزیکی دارد، کالاهای فیزیکی مانند ضایعات، سولفات، آهک که امکان عرضه در بازار فیزیکی را ندارند در بازار فرعی عرضه می‌شوند، تنها تفاوت بازار کالا با بازار فرعی آسان بودن شرایط پذیرش در بازار فرعی است.
مزایای معامله در بازار فرعی
- ✔️ هزینه معاملات پایین
- ✔️ قیمت‌گذاری دقیق
- ✔️ ریسک پایین
- ✔️ نظارت دقیق بر خرید و فروش
- ✔️ معافیت مالیاتی
بازار فرعی نوع جدیدی از بازار بورس کالا است که معاملات بر اساس قراردادهایی که بر روی دارایی‌های پایه منتشر می‌شود.
این دارایی پایه می‌تواند محصولاتی چون زعفران، سکه، نفت و …. باشد.بازار مالی نیز دارای سه زیرمجموعه است، صندوق‌های کالایی، گواهی سپرده کالایی، سلف موازی استاندارد.
بازار بورس انرژی
بازار بورس انرژی از سال 91 شروع به فعالیت کرده است، در این بازار حامل‌های انرژی و اوراق بهادار بر پایه این حامل‌ها معامله می‌شود.
اهداف بورس انرژی ایجاد شفافیت در بازار، کشف قیمت دقیق حامل‌های انرژی و رفع انحصار و … است.
بازار بورس انرژی به دو بازار فیزیکی و مشتقه تقسیم می‌شود، افراد حقیقی از طریق بازار مشتقه می‌توانند اقدام به معامله کنند. امکان معامله در بازار فیزیکی بورس انرژی برای افراد حقیقی وجود ندارد.
بازار فرا بورس
بازار فرا بورس ایران از سال 1388 شروع به کارکرد. قوانین بازار فرا بورس نسبت به بازار بورس ساده‌تر و آسان‌تر است و شرکت‌هایی که نتوانسته‌اند به بازار بورس اوراق بهادار راه بیابند در بازار فرا بورس پذیرش می‌شوند.
بازار فرا بورس به دسته‌های زیر تقسیم‌بندی می‌شود: بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار پایه (زرد، نارنجی ، قرمز).
این تقسیم‌بندی‌های بازار فرا بورس بر اساس سرمایه ثبت‌شده شرکت‌ها، حداقل سهام شناور، حداقل تعداد سهامداران و… دسته‌بندی می‌شوند.
دامنه نوسان در بازار پایه فرا بورس متفاوت است، دامنه نوسان بازار پایه زرد 3 درصد، دامنه نوسان بازار پایه نارنجی 2 درصد، دامنه نوسان بازار پایه قرمز 1 درصد.
هدف از بورس چیست؟
سرمایه‌گذاری در بورس دارای مزایایی است که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم.
- نیاز به سرمایه کم
- سرمایه‌گذاران بازار بورس از دو روش می‌توانند کسب سود کنند. اولی از طریق افزایش قیمت سهام است که سهامداران با خرید فروش سهام می‌توانند از مابه‌التفاوت قیمت خریدوفروش سود کسب کنند و دومی از طریق تقسیم سود نقدی است که شرکت‌ها هرساله به سهامدارانشان پرداخت می‌کنند.
- سرمایه‌گذاری در بازار بورس نقد شوندگی بالایی دارد.
- سهولت دسترسی به بازار: درواقع شما با داشتن یک کامپیوتر یا گوشی متصل به اینترنت می‌توانید اقدام به معامله در بازار بورس کنید.
- با کسب تجربه و یادگیری می‌توانید در بازار بورس به ثروت هنگفت برسید.
- بازار بورس یکی از شفاف‌ترین بازارهای موجود در ایران است، تمامی شرکت‌های بورسی موظف‌اند در طی مدت مشخصی اطلاعات مالی خود را در سایت کدال منتشر کنند، تا در دسترس تمامی سهامداران قرار گیرد.
بازار بورس و سرمایه چگونه کار می‌کند ؟
توضیحات پایین مختص به بازار بورس ایران است.
ساعات کار رسمی در بورس ایران از 9:00 تا 12:30 صبح و در روز های شنبه تا چهارشنبه است؛ البته گاها تعداد انگشت شماری از نماد ها در ساعات متفاوتی معامله می‌شوند.
ساعت 9:00 تا 9:05 را مرحله پیش گشایش می‌نامند که در این بازه زمانی معامله ای انجام نمی‌شود؛ بلکه فقط سفارشات خرید و فروش گذاشته می‌شوند.
بازه نوسان در فرابورس و بازار اول بورس از -7% تا +7% درصد می باشد و بازه نوسانی صندوق های ای تی اف و نیز تعداد بسیار کمی از نماد ها 10 درصد می‌باشد .
در زمان معامله با جدولی مواجه می شوید که اعداد آن در حال تغییر می باشد . این جدول سفارشات ارسال شده خرید و فروش را نشان می دهد . شما می بایست به تناسب آن جدول سفارش خود را وارد کنید چرا که برای مثال اگر قیمت خرید خود را پایین تر از قیمت فروشندگان بگذارید ممکن است موفق به خرید سهم نشوید.
یادتان باشد که قیمت انتخابی شما نیز چه در خرید و چه فروش باید در بازه ای که برای آن نماد (سهم) مشخص شده باشد .
حال که سفارشتان را ثبت کردید کارگزاری سفارش شما را به هسته معاملاتی سازمان بورس می‌فرستد و پس از انجام معامله سهام خریداری شده به پرتفو (سبد سهام) شما اضافه می‌شود. و یا اگر فروشنده بودید مبلغ فروش به موجودی حسابتان نزد کارگزاری اضافه می‌شود که با ثبت درخواست وجه می‌توانید آن مبلغ را دریافت کنید و یا با آن اعتبار معاملات بعدی تان را انجام دهید.
به موقع خریدن و به موقع فروختن باعث کسب سود شما خواهد شد .
آنچه به ما کمک می‌کند تا تصمیم بگیریم که کی بخریم و بفروشیم تاریخچه و گذشته ی سهم است. پایه ی تحلیل تکنیکال نیز بررسی گذشته و پیدا کردن الگویی است که می‌تواند آینده سهم را به ما بگوید. تحلیل فاندامنتال هم طیف گسترده ای از موضوعات را در بر می‌گیرد .
آغاز پیدایش بازار بورس چه زمانی بود؟
طبق اطلاعات منابع مختلف سرآغاز واژه بورس به قرن 15 میلادی برمی‌گردد، دریکی از شهرهای بلژیک به نام بورُوژ (Bruges)، کسبه و بازرگانان در مقابل خانه‌ای تاجری به نام «واندِر بورس» جمع شده و اقدام به خریدوفروش کالاهای خود می‌کردند.
طی گذر زمان محل تجمع کسبه گسترش یافت و معاملات در قالب چارچوب و قوانین خاصی انجام شد، نام این بازار همچنان بورس باقی ماند.
بازار بورس ایران چگونه شکل گرفت؟
پایه‌های اولیه تأسیس بازار بورس ایران به سال ۱۳۱۵ هجری شمسی برمی‌گردد که فردی بلژیکی به نام «ران لوترفِلد» پس از انجام مطالعات گسترده اقتصاد ایران، اساسنامه داخلی بورس را تهیه و به مسئولان ایرانی ارائه کرد.
به دلیل وقوع جنگ جهانی دوم تأسیس بورس 25 سال به عقب افتاد، تا اینکه در سال 1341 وزارت بازرگانی به کمک بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران موافقت‌نامه تشکیل بورس را تصویب کردند، درنهایت در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد.
در پانزدهم بهمن‌ماه سال ۱۳۴۶، بازار بورس ایران با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی به‌طور رسمـی فعالیت خود را آغاز کـرد.
از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۷، تعداد شرکت‌ها و موسسه‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران از ۱۰ شرکت به ۱۴۲ شرکت افزایش یافت. با پیروزی انقلاب اسلامی، بیشتر بنگاه‌های اقتصادی خصوصی به دولتی تبدیل شدند، به همین دلیل تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس از 142 شرکت، به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۷ تقلیل یافت.
بورس چیست؟
این خرید و فروش‌ها در بستری که سازمان بورس آن کشور (یا منطقه) به منظور این‌کار آماده‌سازی کرده‌است، انجام می‌پذیرد.
