الگوی سر و شانه در پرایس اکشن

الگوی سر و شانه در پرایس اکشن

الگوی سر و شانه یکی دیگر از الگو‌های تغییر روند در پرایس اکشن می باشد. در درس های قبلی 5 مورد از الگوی های برگشتی را بررسی کردیم و در این درس (درس 22) نحوه استفاده و معامله با استفاده از این الگو را بررسی خواهیم کرد. برای آموزش پرایس اکشن و استفاده از سایر درس های این دوره روی لینک زیر کلیک کنید.

این دوره توسط وبسایت ایتسکا به صورت کاملا رایگان و به زبان فارسی الهام گرفته از سبک ال بروکس برای شما عزیزان ایجاد شده است. تریدر ها می توانند از این منبع به عنوان یکی از منابع معتبر و مفید پرایس اکشن استفاده کنند.

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوی سر و شانه به انگلیسی Head and Shoulders Patterns یکی از الگو های پرایس اکشن بوده و در تشخیص برگشت و یا ادامه دار بودن روند کاربرد دارد.

  • در این الگو ابتدا بازار در روند صعودی قرار دارد ، قیمت تا مقدار مشخصی (خط حمایت و یا نزدیکی آن) بالا رفته و دوباره یک یا چند کندل پایین می آید و تشکیل سقف اول را می دهد.
  • سپس قیمت دوباره بالا رفته و سقفی بالاتر از سقف قبلی خود یعنی سقف دوم را تشکیل می دهد.
  • در ادامه باز پایین آمده و برای تشکیل سقف سوم دوباره بالا می رود. به طوری که سقف سوم پایین تر از سقف وسط و یا همان دومی قرار گیرد.

در اصطلاح عامیانه سر سقف دوم و سقف های 1 و 3 همان شانه ها هستند.

الگوی سر و شانه در پرایس اکشن - الگوی سر و شانه

در شکل زیر نمونه ای از این الگو را می بینید. سقف ها را شماره گذاری کرده ایم.

الگوی سر و شانه
الگوی سر و شانه

این الگو می تواند در کف و در روند نزولی نیز تشکیل شود که به آن الگوی سر و شانه معکوس و یا عکس نیز گفته می شود.

دقت این الگو زیاد نبوده و پس از تشکیل شدن ممکن است روند بازار تغییر نکرده و ادامه دار باشد.

این الگو ممکن است هم در انتهای روند صعودی تشکیل شود که در این صورت به آن الگوی سر و شانه سقف و هم در انتهای روند نزولی ایجاد شود که به آن الگوی سر و شانه کف گفته می شود.

  • الگوی سر و شانه سقف (HST) : Head and Shoulders Top
  • الگوی سر و شانه کف (HSB) : Head and Shoulders Bottom

بهترین و کاربردی ترین نوع از این الگو همان الگوی mtr می باشد.

زمانی که الگوی سر و شانه سقف داریم ، حرکت نزولی بعد از سقف دوم و یا همان سر ، خط روند را شکسته و دوباره بالا آمده و شانه دوم را تشکیل می دهد. این حرکت همان پولبک به شکست می باشد.

این پولبک بعد از شکست دوم مکان مناسبی برای فروش می باشد. این الگو همان الگوی برگشت روند ماژور با سقف پایین تر نیز می باشد.

در شکل زیر مثال مناسبی از الگوی سر و شانه که همان برگشت روند ماژور می باشد را می بینید.

سر و شانه
سر و شانه

در شکل بالا ابتدا خط روند صعودی با قدرت بالایی به سمت پایین شکسته شده است. و چند کندل اسپایک نزولی را می بینید. در بالای نمودار که الگوی سر و شانه سقف می ببینید ، در اصل الگو همان برگشت روند ماژور با کف پایین تر بوده و نشانه ای از تغییر رند صعودی به نزولی است.

در کف نمودار نیز الگوی برگشت روند ماژور با کف بالاتر را می بینید. کندل های سبز رنگ متوالی بعد از این الگو نشان از تغییر روند نزولی به صعودی می باشد.

قرار نیست الگوی سر و شانه فقط در ابتدا و یا انتهای روند ها ایجاد شود. بلکه اگر به نمودار های قیمتی دقت کنید در میانه روند های صعودی ، نزولی و یا رنج می توان الگوی های سر و شانه را مشاهده کرد.

اجزای اصلی یک الگوی معاملاتی سر و شانه

الگوی سر و شانه از 4 بخش اصلی تشکیل شده است که شامل موارد زیر می باشد:

شانه چپ

این اولین پیک پس از یک دوره صعودی و حجم معاملات بالا شکل می گیرد. نزول به شکل یک فرورفتگی در می آید و شبیه یک «شانه» است.

سر

سر با افزایش قیمت ها به بالای قله شانه چپ شکل می گیرد، سپس دوباره شروع به کاهش می کند.

شانه راست

قیمت ها دوباره افزایش می یابد، مشابه سطح اوج شانه چپ، قبل از اینکه یک بار دیگر کاهش یابد.

خط گردن

خطی که اولین و سومین فرورفتگی را به هم وصل می کند. خط گردن سطح حمایت یا مقاومتی است که معامله گران برای تعیین سفارش استفاده می کنند.

نحوه معامله در الگوی سر و شانه

معامله هنگام مشاهده این الگو به استراتژی معاملاتی شما بستگی دارد. در روند صعودی می توانید هنگام رسیدن به الگوی سر (سقف دوم) ، بفروشید و یا می توانید منتظر مانده و بعد از شکست خط روند در سقف سوم بفروشید. اگر به شکل بالا دقت کنید تا رسیدن به سقف دوم فشار خرید نسبتا زیاد است.

در روند نزولی و الگوی سر و شانه نیز می توان این گونه عمل کرد. یعنی یا در کف دوم خریده و یا منتظر مانده و در شکست خط روند نزولی و در کف سوم بخرید.

الگوی سر و شانه و روند رنج

اکثر الگو های سر و شانه روند رنج هستند. قبلا گفته ایم اکثر تلاش ها برای شکست روند رنج به نتیجه نرسیده و ناموفق هستند. پس در الگوی سر و شانه نیز اکثر تلاش ها برای برگشت روند روند به نتیجه نمی رسند. و اگر بازار در حال برگشت روند باشد اکثرا موفق نخواهد شد.

چون بازار مثل آهنربا عمل کرده و ترجیح می دهد به روند قبلی خودش ادامه دهد.

یعنی 80 درصد تلاش ها برای برگشت روند به نتیجه نمی رسند.

این یک قاون کلی است و ربطی به نوع الگو و … ندارد. فقط باید بدانید احتمال موفقیت الگو های برگشتی پایین است.

اکثر الگو های سر و شانه سقف همان الگوی پرچم صعودی بوده و ااکثر الگو های سر و شانه کف همان پرچم نزولی هستند. و گاهی اوقات نمی توانند به عنوان پرچم عمل کرده و بازار بر می گردد.

برای درک بیشتر شکل زیر را در نظر بگیرید.

الگوی سر و شانه بخشی از روند رنج است.
الگوی سر و شانه بخشی از روند رنج است.

در شکل بالا الگوی سر و شانه معکوس را در کف نمودار می بینید. بر خلاف انتظار این الگو باعث برگشت روند و تغییر روند نزولی به صعودی نشده و بازار رنج و خنثی شده است.

پس می بینید که بازار تمایل دارد به حرکت قبلی خود ادامه دهد. و در برابر تغییر مقاومت می کند. یعنی این الگو خود بخشی از روند رنج در این نمودار می باشد.

نکات مهم در معاملات الگوی سر و شانه

  • این الگو در قسمت های مختلفی از چارت های قیمتی قابل مشاهده است و تریدر های زیادی هر جا اگر این الگو را مشاهده کنند ، معامله کرده و همیشه هم ضرر می کنند!
  • الگوی سر و شانه فقط در 20 درصد موارد موفق می شود و در 80 درصد موراد باعث برگشت روند نمی شود.
  • اکثر الگو های سر و شانه سقف همان پرچم صعودی هستند.
  • اکثر الگو های سر و شانه کف همان پرچم نزولی هستند.

برای مثال در شکل زیر الگو های سر و شانه زیادی را می بینید که منجر به تغییر روند بازار نشده اند.

الگوی سر و شانه ادامه دهنده
الگوی سر و شانه ادامه دهنده

پس اکثر الگو های سر و شانه ، الگوی پرچم بوده و برگشتی نمی باشند.

معایب الگوی سر و شانه

  • تریدر هایی که همیشه به دنبال الگوی سر و شانه برای برگشت روند و معامله در برگشت هستند ، در اکثر موارد روند بازار را از دست داده و در روند های قوی که می توان با معامله در جهت روند بازار سود خوبی کسب کرد ، ضرر می کنند.
  • الگوی سرو شانه در هر قسمت از نمودار قابل مشاهده است و می توان تعداد زیادی از این الگو را در چارت های قیمتی پیدا کرد.
  • تریدر هایی که بر اساس این الگو بدون توجه به موقعیت آن معامله می کنند ، همیشه به دنبال این الگو در کف بوده و خریده و ضرر می کنند و یا بالعکس. دلیل این امر این است که در اکثر کتاب های آموزشی بیان شده است که دقت این الگو بالا بوده و بسیار خوب است. در حالی که در عمل این گونه نیست و این الگو دقت پایینی دارد.
  • اکثر الگو های سر و شانه در نمودار الگوی برگشتی نبوده و الگو های ادامه دهنده هستند.

الگوی سر و شانه سقف

همانطور که در ابتدا مقاله بیان کردیم الگوی برگشتی سر و شانه سقف دارای 3 سقف مانند شکل زیر می باشد.

الگوی سر و شانه سقف
الگوی سر و شانه سقف

ولی در مورد تحلیل و استفاده از این الگو در معاملات خود بهتر است نظر البروکس را در این خصوص بدانید. طبق نظریه او الگوی سر و شانه در اصل الگوی ادامه دهنده بوده و فقط گاهی اوقات باعث برگشت روند در بازار می شود.

اکثر الگو های سر و شانه سقف همان پرچم صعودی هستند. به عنوان مثال در شکل زیر الگو های سر و شانه سقف الگوی ادامه دهنده روند صعودی بوده و برگشتی نمی باشد.

الگوی سر و شانه سقف ادامه دهنده
الگوی سر و شانه سقف ادامه دهنده

تریدر هایی که بر اساس این الگو معامله می کنند ، حد ضرر خود را بالای سومین سقف قرار داده و سفارش فروش باز می کنند. در شکل بالا حد ضرر را با فلش های قرمز رنگ مشخص کرده ایم.

برای تغییر روند در بازار صعودی بعد از مشاهده الگوی سر و شانه باید شاهد تشکیل سقف های پایین تر در نمودار باشین تا برگشت روند صعودی به نزولی تایید شود.

در شکل بالا این اتفاق نیفتاده و سقف های پایین تر ایجاد نشده و برگشتی رخ نداده است.

اکثر اوقات در یک کندل بعد از شانه راست قدرت فروشندگان کمتر بوده و نمی توانند سقف های پایین تر را ایجاد کرده و روند بازار را نزولی کنند.

از طرف دیگر چون خریداران انتظار دارند روند صعودی بازار ادامه دار خواهد بود ، نمی فروشند و بیشتر در حال خرید هستند.

فروشندگان نیز با فعال شدن حد ضرر خود با مشاهده اینکه روند نزولی نمی باشد ، در بالای سقف سوم (شانه راست) دوباره خرید می کنند.

پس در 20 درصد موارد الگوی سر و شانه برگشتی بوده و باعث تغییر روند بازار می شود. حال فرض کنید این الگو باعث برگشت بازار شده است.

در این حالت الگوی برگشت روند ماژور با سقف پایین تر داریم . پس زمانی که الگوی سر و شانه را در نمودار مشاهده کردید ، بهتر است به دنبال الگوی برگشت روند ماژور در نمودار بگردید.

شانه دوم همان پولبک به شکست خط روند می باشد.

اهمیت شیب‌ خط گردن در الگوی سر و شانه سقف

شیب‌خط گردن یکی از مهم ترین عوامل در تأیید الگوی سر شانه است. این شیب‌خط به ما نشان می ‌دهد که در صورت شکست خط گردن، قیمت به سمت تغییر جهت الگو حرکت خواهد کرد. بنابراین، این شیب‌خط می ‌تواند به عنوان یک نشانگر اعتبار الگو در بازار فارکس عمل کند.

در واقع، اگر شیب‌خط گردن کمی خم شده باشد، احتمال موفقیت الگو بیشتر است، زیرا نشان می ‌دهد که قدرت خرید و فروش در بازار دارای تعادل است و قیمت با احتمال بیشتری به سمت تغییر جهت الگو حرکت خواهد کرد. به عبارت دیگر، شیب‌خط گردن در تأیید الگوی سر شانه اهمیت بسیاری دارد و معامله‌گران باید آن را به دقت بررسی کنند تا در تصمیم‌گیری‌های خود صحیح عمل کنند.

تفاوت‌ های الگوهای سر و شانه سقف و کف

همان طور که در مطالب بالا هم گفتیم الگوهای سر شانه سقف و کف، دو الگوی جداگانه در بازار فارکس هستند که هر کدام دارای ویژگی‌ ها و تفاوت‌ های خاص خود هستند. در ادامه به تفاوت‌ های این دو الگو می‌ پردازیم:

الگوی سر شانه سقف

در این الگو، یک قیمت بالا (سقف) و سپس دو قیمت پایین‌تر (دو شانه) شکل می ‌دهند که قیمت پس از شکستن خط گردن به سمت پایین حرکت خواهد کرد.

این الگو به عنوان نشانگر تغییر جهت قیمتی در بازار استفاده می ‌شود و معمولاً در صورت تأیید الگو، قیمت با سرعت به سمت پایین حرکت خواهد کرد.

الگوی سر شانه کف

در این الگو، یک قیمت پایین (کف) و سپس دو قیمت بالاتر (دو شانه) شکل می‌ دهند که قیمت پس از شکستن خط گردن به سمت بالا حرکت خواهد کرد. این الگو نیز به عنوان نشانگر تغییر جهت قیمتی در بازار استفاده می ‌شود و معمولاً در صورت تأیید الگو، قیمت با سرعت به سمت بالا حرکت خواهد کرد.

در کل، هر دو الگوی سر شانه سقف و کف نشانگر تغییر جهت قیمتی در بازار هستند و معمولاً برای تأیید الگو، معامله‌گران از شیب‌خط گردن و قدرت مارکت سایکل استفاده می ‌کنند. با این حال، در الگوی سر شانه سقف، قیمت به سمت پایین و در الگوی سر شانه کف، قیمت به سمت بالا حرکت می‌ کند.

محدودیت های الگوی سر و شانه

اگرچه الگوی سر و شانه قابل اعتماد است، اما بی عیب و نقص نیست. از آنجایی که بازار غیرقابل پیش بینی است، هیچ الگوی در واقع بهترین نیست. در اینجا چند نکته وجود دارد که باید در نظر گرفته شود:

  • از آنجایی که این الگوها همیشه کامل نیستند، ممکن است برای مبتدیان تشخیص الگوی روی نمودار دشوار باشد.
  • قیمت می تواند بخش گردن را عقب بکشد و دوباره آزمایش کند، که ممکن است معامله گران تازه کار را سردرگم کند.
  • باید منتظر بمانید تا کل الگو تمام شود، که ممکن است کمی طول بکشد، مخصوصاً برای معامله گران نوسان.
  • همانگونه که در مطالب بالا نیز گفته شد این الگو نمی تواند سود را تضمین کند. توقف ضرر ممکن است گاهی اوقات ایجاد شود، اما این در مورد هر شکل گیری نمودار صادق است.

الگوی سر و شانه برعکس

الگوی سر و شانه برعکس همان الگوی سر و شانه کف می باشد. در ابتدای مقاله توضیحات کاملی در مورد سر و شانه سقف و کف داده ایم. نظر ال بروکس در مورد الگوی سر و شانه برعکس نیز مانند سقف می باشد.

یعنی او اعتقاد دارد این الگو چه در سقف تشکیل شود ، چه در کف الگوی ادامه دهنده بوده و احتمال موفقیت در برگشت پایینی دارد.

حال فرض کنید موفق شده و الگوی سر و شانه در روند نزولی باعث برگشت روند شده است. مانند شکل زیر

الگوی سر و شانه برعکس
الگوی سر و شانه برعکس

در شکل بالا می توانید خطوط روند را هر دو خطی که با رنگ های مختلف رسم کرده ایم در نظر بگیرید. در هر دو مورد خط روند با سیگنال بار و کی بار مناسب و خوبی شکسته شده اند.

در شکل بالا بهتر است این الگو را به جای الگوی سر و شانه معکوس ، االگوی برگشت روند ماژور با سقف بالاتر در نظر گرفت.

الگوی سر و شانه ارز دیجیتال

امروزه بازار ارز دیجیتال نیز به یکی از بازار های مالی مهم در جهان تبدیل شده است. و تحلیل گران زیادی بازار ارز دیجیتال را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهند.

الگوی سر و شانه در ارز دیجیتال نیز کاربرد دارد. و مانند سایر بازار های مالی این الگو را در ارز دیجیتال نیز بهتر است الگوی ادامه دهنده و پرچم در نظر بگیرید.

احتمال موفقیت این الگو در برگشت روند بازار ارز دیجیتال نیز نیز 20 درصد بوده و در 80 روند موارد روند بازار ادامه خواهد داشت.

سوالات متداول

منظور از Head and Shoulders در فارکس چیست؟

الگوی سر و شانه در معاملات فارکس یک الگوی برگشت نزولی است که پایان یک روند صعودی و شروع یک روند نزولی را نشان می دهد. معامله گران باید موقعیت های خرید خود را بفروشند یا با این انتظار که قیمت کاهش یابد، جفت ارز را کوتاه کنند.

قوانین الگوی سر و شانه چیست؟

شانه چپ زمانی شکل می گیرد که سرمایه گذارانی که سهام را بالاتر می برند، به طور موقت شور و شوق خود را از دست می دهند. زمانی که شور و شوق به اوج می رسد، سر شکل می گیرد و سپس به نقطه ای در پایین ترین سطح قبلی سهام یا نزدیک به آن کاهش می یابد. شانه سمت راست با افزایش مجدد قیمت سهام شکل می گیرد، اما قبل از سقوط مجدد، نمی تواند به بالاترین حد قبلی خود برسد.
زینب اصغری
زینب اصغری

مدیر تولید محتوا - مشاور مالی

نویسنده این مقاله

به عنوان یکی از اولین اعضای تیم ایتسکا، از سال 2019 فعالیت خود را در بازار های مالی آغاز کردم. من تقریبا تمامی بروکر های موجود در وبسایت ایتسکا (بیش از 30 بروکر) را با پول واقعی مورد بررسی قرار داده ام. همه اطلاعاتی که در خصوص بروکر ها در این وبسایت قرار گرفته را بازبینی کرده ام و سعی کرده ام که تمامی خطاهای احتمالی را اصلاح کنم. سوابق حرفه ای من شامل فعالیت در بخش بانکی و مدرک دانشگاهی در حوزه اقتصاد است. در حال حاضر یکی از مدرسین فارکس در سبک اسمارت مانی در ایران هستم. علاقمندی های من شامل تحقیقات در خصوص استراتژی های فارکس، مدریت سرمایه و ربات های معامله گر فارکس است.

تعداد 6 نظر
میانگین امتیاز به این مطلب:

نظرات و بررسی های کاربران

  • رضا طاهرزاده

    سلام و احترام
    در پاسخ به پرسش “میزان موفقیت الگوی سر و شانه چقدر است؟” نوشته اید که “میزان موفقیت الگوی سر و شانه حدود 80 در صد است.” در حالی که در توضیحات همین صفحه حداقل در 3 جا نوشته اید که “الگوی سر و شانه فقط در 20 درصد موارد موفق می شود و در 80 درصد موارد باعث برگشت روند نمی شود” .
    کدامیک درست هستند؟

    • تیم نویسندگان

      سلام. وقت بخیر.
      روند، در 80 درصد مواقع، به مسیر خودش ادامه میده. 80 درصد از تلاش ها برای تغیییر روند، شکست میخورند. بنابر این، هر الگوی بازگشتی، تنها در 20 درصد شرایط موفقیت آمیز خواهد بود.

  • رضا طاهرزاده

    سلام و وقت به خیر
    در قسمت “الگوی سر شانه کف” در پاراگراف دوم نوشته اید که “معامله گران از شیب خط گردن و میزان فرمان و هدف استفاده می کنند”.
    منظورتان از “میزان فرمان و هدف” چیست؟

    • user-4 زینب اصغری

      سلام ، وقت بخیر
      اون قسمت مبهم توضیح داده شده بود و ویرایش شد.

  • رضا طاهرزاده

    سلام و روز به خیر
    در قسمت “سوالات متداول” جواب سوال “چه زمانی باید استفاده از سر و شانه متوقف شود؟” نیاز به اصلاح و حذف دارد. 🙂

    • تیم نویسندگان

      سلام. وقتتون بخیر.
      ممنون از شما بابت تذکر.
      اصلاح شد.